کم خونی فقر آهن (Iron-Deficiency Anemia)

کم خونی

 کم خونی فقر آهن ( Iron-Deficiency Anemia ) : 

تعریف کم خونی فقر آهن : 

کم خونی ( آنمی )فقر آهن نوعی کم خونی است که در صورت عدم وجود آهن کافی در بدن شما ایجاد می شود. افرادی که کم خونی کمبود خفیف ​​یا متوسط ​​ آهن دارند ، ممکن است علامت و علائمی نداشته باشند. کم خونی شدید آهن ممکن است باعث خستگی ، تنگی نفس یا درد قفسه سینه شود.

اگر پزشک شما مبتلا به  کم خونی فقر آهن تشخیص دهد ، درمان شما به علت و شدت بیماری بستگی دارد. پزشک شما ممکن است تغییرات غذایی سالم ، مکمل های آهن ، تزریق آهن داخل وریدی را برای کم خونی فقر آهن حدمتوسط  و ​​یا انتقال خون گلبولهای قرمز برای کم خونی فقر آهن حد شدید توصیه کند.

ممکن است لازم باشد علت کمبود آهن مانند هر خونریزی اساسی را برطرف کنید. در صورت عدم تشخیص یا درمان آنمی ، آنمی فقر آهن می تواند عوارض جدی از جمله نارسایی قلبی و تاخیر در رشد در کودکان ایجاد کند.

علل کم خونی فقر آهن :

بدن شما برای ساختن گلبول های قرمز سالم به آهن احتیاج دارد. آنمی فقر آهن معمولاً به مرور زمان ایجاد می شود زیرا میزان جذب آهن  در بدن شما بسیار کم است. کمبود آهن ممکن است به دلیل از دست دادن خون ۱ ، مصرف کمتر از مقدار توصیه شده روزانه آهن ۲ و شرایط بیماری که باعث می شود بدن برای جذب آهن از دستگاه گوارش مشکل داشته باشد ۳و علل دیگر ۴ رخ دهد.

هنگامی که خون از دست می دهید ، آهن را از دست می دهید. شرایط خاص یا داروها می توانند باعث از دست رفتن خون  شوند و منجر به کم خونی فقر آهن شوند. علل شایع از دست دادن خون که منجر به کم خونی فقر آهن می شود عبارتند از:
اهدا خون
اهدا خون زیاد خود از عوامل کم خونی فقر آهن است
  • خونریزی در دستگاه گوارش ، از زخم ، سرطان روده بزرگ یا استفاده منظم از داروهایی مانند آسپرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
  • برخی از بیماریهای نادر ژنتیکی مانند telangiectasia هموراژیک ارثی ، که باعث خونریزی در روده می شود
  • اهدای خون مکرر
  • آزمایش خون مکرر به ویژه در نوزادان و کودکان کوچک انجام می شود
  • دوره های شدید قاعدگی
  • جراحت یا جراحی
  • خونریزی مجاری ادراری
آنمی  فقر آهن می تواند با کم شدن مقدار مقادیر توصیه شده روزانه آهن ایجاد شود. مقدار توصیه شده روزانه آهن به سن ، جنس شما و اینکه باردار هستید یا شیر می دهید بستگی دارد. مصرف روزانه آهن را برای کودکان و بزرگسالان توصیه می کنیم. در جدول مقادیر آهن توصیه شده  (میلی گرم) در سنین و مراحل مختلف زندگی ذکر شده است. تا سالهای نوجوانی مقدار آهن توصیه شده برای پسران و دختران یکسان است.
میزان مصرف روزانه آهن
میزان مصرف روزانه آهن
  • از بدو تولد تا 6 ماهگی ، نوزادان به 0.27 میلی گرم آهن احتیاج دارند.
  • این تعداد برای کودکان در سنین 7 تا 12 ماه به 11 میلی گرم می رسد .
  • و برای کودکان در سنین 1 تا 3 سال به 7 میلی گرم کاهش می یابد.
  • از 4 تا 8 سالگی کودکان به 10 میلی گرم و از سن 9 تا 13 سالگی 8 میلی گرم نیاز دارند.
  • از سن 14 تا 18 سالگی ، پسران به 11 میلی گرم نیاز دارند ، در حالی که دختران به 15 میلی گرم نیاز دارند.
  • از سنین 19 تا 50 سالگی ، مردان به 8 میلی گرم و زنان 18 میلی گرم نیاز دارند.
  • بعد از سن 51 سالگی ، زن و مرد به 8 میلی گرم نیاز دارند.
  • زنان باردار به 27 میلی گرم نیاز دارند.
  • دختران شیرده زیر 18 سال به 10 میلی گرم نیاز دارند در حالی که زنان شیرده بیشتر از 18 سال به 9 میلی گرم نیاز دارند.
حتی اگر مقدار روزانه آهن توصیه شده را مصرف کنید ، ممکن است بدن شما قادر به جذب آهن نباشد. شرایط خاص یا داروها می توانند توانایی بدن در جذب آهن را کاهش داده و منجر به کم خونی فقر آهن شوند. این شرایط شامل موارد زیر است:
  • شرایط روده و گوارش مانند بیماری سلیاک؛ بیماری های التهابی روده ، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون. و عفونت هلیکوباکتر پیلوری.
  • سابقه جراحی دستگاه گوارش مانند جراحی کاهش وزن - خصوصاً بای پس معده - یا گاسترکتومی.
  • برخی شرایط ژنتیکی نادر ، مانند جهش ژن TMRPSS6 که باعث می شود بدن فرد بیش از حد هورمونی بنام هپسیدین تولید کند. هپسیدین ، روده را از جذب آهن مسدود می کند.
سایر شرایط پزشکی که ممکن است به آنمی فقر آهن منجر شود عبارتند از:
  • نارسایی قطعی کلیه  ، جایی که خونریزی در حین دیالیز وجود دارد. افرادی که به بیماری مزمن کلیه مبتلا هستند همچنین اغلب داروهای دیگری از جمله مهارکننده های پمپ پروتون ، ضد انعقاد خون یا رقیق کننده خون را مصرف می کنند که ممکن است باعث آنمی فقر آهن شود. مهارکننده های پمپ پروتون در جذب آهن اختلال ایجاد می کنند و رقیق کننده خون احتمال خونریزی در دستگاه گوارش را افزایش می دهد.
  • التهاب ناشی از نارسایی احتقانی قلب یا چاقی. این شرایط مزمن می تواند منجر به التهاب شود که ممکن است باعث کم خونی فقر آهن شود.

افراد پر ریسک :

ممکن است به دلیل سن ، محیطهای ناسالم ، سابقه خانوادگی و ژنتیک ، عادات سبک زندگی یا جنسیت ، خطر کم خونی فقر آهن را افزایش دهید.

ممکن است در سنین خاص خطر کمبود آهن را افزایش دهید:
  • نوزادان بین 6 تا 12 ماه ، به ویژه اگر فقط شیر مادر تغذیه شوند یا با شیر خشک تغذیه شوند که با آهن غنی نشده باشد. آهنی که نوزادان تمام مدت در بدن خود ذخیره کرده اند ، در 4 تا 6 ماه اول زندگی استفاده می شود. نوزادانی که زودرس به دنیا آمده اند ، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند ، زیرا بیشتر ذخیره  آهن یک نوزاد در سه ماهه سوم بارداری ایجاد می شوند.
  • کودکان بین 1 تا 2 سال ، به ویژه اگر زیاد شیر گاو بنوشند. (شیر گاو از نظر آهن کم است).
  • نوجوانانی در سن رشد . رشد نیاز به آهن را افزایش می دهند.
  • بزرگسالان مسن به ویژه افراد بالای 65 سال.
  • کودکانی که از طریق محیط ویا آب آشامیدنی ، در خون خود سرب دارند . سرب در تولید هموگلوبین تداخل ایجاد می کند.
بیماری فون ویلبراند نوعی اختلال خونریزی ارثی است که بر توانایی لخته شدن خون تأثیر می گذارد. این امر متوقف کردن خونریزی (انعقاد خون ) را سخت تر می کند و می تواند خطر کم خونی فقر آهن را در اثر تروما ، جراحی یا دوره های شدید قاعدگی افزایش دهد. افرادی که ژن هموفیلی دارند ، از جمله ناقلین علامتدار زن که دوره قاعدگی سنگینی دارند ، ممکن است در معرض کم خونی فقر آهن باشند.
برخی از عادات سبک زندگی ممکن است خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن را افزایش دهد ، از جمله:
  • الگوهای خوردن گیاهخواری یا وگان. عدم خوردن غذاهای سرشار از آهن مانند گوشت و ماهی ممکن است باعث شود که کمتر از مقدار توصیه شده روزانه آهن استفاده شود.
  • اهدای خون مکرر. افرادی که خون اهدا می کنند ممکن است در معرض کم خونی فقر آهن باشند.
  • فعالیت های استقامتی و ورزشکاران. ورزشکاران ، به ویژه زنان جوان ، در معرض خطر کمبود آهن هستند. ورزشکاران استقامتی در دستگاه گوارش خود آهن را از دست می دهند. آنها همچنین با شکستن گلبول های قرمز یا همولیز ، آهن را از دست می دهند. همولیز ، در این حالت ، ناشی از انقباضات شدید عضلات و تأثیر مکرر پاها بر زمین (مانند دوندگان ماراتن ) است.
دختران و خانمهای بین 14 تا 50 سال نیاز به آهن بیشتری نسبت به پسران و آقایان در همان سن دارند. زنان تحت برخی شرایط در معرض خطر کم خونی فقر آهن قرار دارند ، از جمله:
  • در دوران قاعدگی ، به ویژه اگر دوره های سنگینی را تجربه می کنید.
  • در دوران بارداری ، بعد از زایمان یا هنگام شیردهی ممکن است کمتر از مقدار توصیه شده روزانه ، آهن مصرف شود. این امر به این دلیل است که نیاز شما به آهن در این دوره های رشد و نمو افزایش می یابد ، و شاید دریافت مقدار توصیه شده از غذا به تنهایی سخت باشد. زنان باردار برای حمایت از رشد نوزادان متولد نشده خود به آهن بیشتری احتیاج دارند ، بنابراین بدن آنها خون بیشتری تولید می کند. بدنهایشان با داشتن تعداد بیشتری گلبول قرمز ، می توانند آهن را برای آماده سازی از دست دادن خون در هنگام زایمان ذخیره کنند.

غربالگری و پیشگیری :

اگر عوامل پر ریسک  مانند بارداری وجود داشته باشد ، پزشک ممکن است شما را از نظر کم خونی فقر آهن معاینه کند. برای جلوگیری  ، پزشک ممکن است توصیه کند که غذاهای سالم و مفید برای قلبتان بخورید یا شرایط دیگری را که می تواند باعث این بیماری شود ، کنترل کنید.

برای غربالگری کم خونی فقر آهن ، پزشک شما ممکن است آزمایش خون به نام شمارش کامل خون (CBC) را انجام دهد تا ببیند که شما از نظر تعداد گلبولهای قرمز خون معمولی ، سطح هموگلوبین یا هماتوکریت و میانگین حجم آن (MCV) نرمال هستید یا خیر . ⇐آزمایش های مختلف به پزشک شما برای کم خونی فقر آهن کمک می کند. هموگلوبین كمتر از 13 گرم در هر دسی لیتر (گرم در دسی لیتر) برای آقایان و كمتر از 12 گرم در دسی لیتر در زنان برای تشخیص كم خونی است. در کم خونی فقر آهن ، گلبول های قرمز با اندازه MCV کمتر از 80 فمتو لیتر می باشند
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب  ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و محل کار شما ست.    
اگر عوامل پر ریسک خاصی دارید ، مانند اینکه گیاه خوار هستید ، پزشک ممکن است مصرف داروی آهن روزانه توصیه کند. اگر بیماری دیگری دارید که باعث کم خونی فقر آهن می شود مانند خونریزی در دستگاه گوارش یا دستگاه ادراری یا خونریزی شدید قاعدگی، پزشک شما باید این شرایط  را کنترل کند تا از ابتلا به کم خونی فقر آهن جلوگیری شود. FE , آهن
  • غذاهایی که منبع خوبی از آهن هستند شامل لوبیا خشک ، میوه های خشک ، تخم مرغ ، گوشت قرمز بدون چربی ، ماهی سالمون ، نان و غلات غنی شده از آهن ، نخود فرنگی و سبزیجات برگ سبز تیره است.
  • غذاهای سرشار از ویتامین C مانند پرتقال ، توت فرنگی و گوجه فرنگی ممکن است به افزایش جذب آهن شما کمک کنند. اگر باردار هستید ، درمورد تأخیر بستن بند ناف نوزادتان هنگام زایمان با پزشک خود مشورت کنید. این ممکن است به جلوگیری از کم خونی فقر آهن در نوزاد شما کمک کند چه نوزاد شما نارس باشد یا نباشد.

با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و یا محل کار شماست .  

تشخیص : 

کم خونی فقر آهن ممکن است هنگام انجام آزمایشات معمول خون هنگام مراجعه به پزشک برای چکاپ تشخیص داده شود. برای تشخیص کم خونی فقر آهن ، پزشک ممکن است از شما در مورد عوامل پرریسک سؤال کند ، یک معاینه فیزیکی انجام دهد یا آزمایش خون یا سایر تست های تشخیصی را سفارش دهد.

پزشک ممکن است در مورد تاریخچه پزشکی و علائمی که تجربه کرده اید از شما سؤال کند ، و به دنبال هر یک از علائم زیر که ممکن است به تشخیص کم خونی فقر آهن کمک کند ، معاینه فیزیکی انجام دهد: معاینه پزشک
  • خونریزی را بررسی کند.( خونریزی احتمالی و یا قاعدگی طولانی )
  • نگاه کند تا ببیند که آیا زبان ، ناخن ها یا پوشش داخلی پلک های شما کمرنگ است.
  • ناخن هایتان را چک کند تا ببیند که رنگ آنها کمرنگ یا شکننده است و چقدر سریع با خون دوباره پر می شوند.
  • جهت ضربان قلب سریع یا نامنظم به قلب شما گوش دهد.
  • جهت تنفس سریع یا ناهموار به ریه های شما گوش دهد.
  • شکم شما رو لمس کنه تا اندازه کبد و طحال شما را بررسی کند.

با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و محل کار شماست.
براساس نتایج آزمایش خون از غربالگری برای کم خونی فقر آهن (معاینه)، پزشک ممکن است آزمایش خون زیر را برای تشخیص کم خونی فقر آهن سفارش دهد:
  • شمارش کامل خون (CBC) برای مشاهده اینکه آیا تعداد گلبولهای قرمز کمتر از حد معمول است؟ و کاهش میزان هموگلوبین یا هماتوکریت یا متوسط ​​حجم گلبول قرمز خون (MCV) که نشان دهنده کم خونی است.
  • تست FE برای اندازه گیری مقدار آهن در خون شما. ممکن است سطح آهن در خون شما عادی باشد حتی اگر مقدار کل آهن ( ذخیره )در بدن شما کم باشد. به همین دلیل آزمایش های دیگر آهن نیز انجام می شود.
  • فریتین برای تشخیص اینکه چه مقدار از آهن ذخیره شده بدن شما استفاده شده است. فریتین پروتئینی است که به ذخیره آهن در بدن شما کمک می کند.
  • تعداد رتیکولوسیت ها (Reticulocyte )  مشاهده می شود که آیا کم خونی شما بخاطر ضعف فعالیت مغز استخوان شما هست یا خیر .
  • اسمیر خون محیطی (لام ) برای دیدن اینکه گلبولهای قرمز شما هنگام مشاهده در زیر میکروسکوپ کوچکتر و یا کم رنگ به نظر می رسند.
آزمایشات مختلف به پزشک شما در تشخیص کم خونی فقر آهن کمک می کند:
  • در کم خونی فقر آهن ، میزان آهن خون در مردان و خانمها کمتر از 10 میکرومول در لیتر خواهد بود. سطح عادی 10 تا 30 میلی مول در لیتر است.
  • سطح فریتین نیز کم و یا کمتر از 10 میکروگرم در لیتر (میلی گرم در لیتر) برای آقایان و خانم ها خواهد بود. سطح طبیعی برای آقایان 40 تا 300 و برای زنان 20 تا 200 است.
  • برای رد سایر انواع کم خونی ممکن است آزمایش بیشتری انجام شود.
 
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و یا محل کار شماست . 
برای دیدن اینکه آیا خونریزی دستگاه گوارش باعث کم خونی فقر آهن شما می شود ، پزشک شما ممکن است دستورالعمل مراحل زیر را برای راهنمایی درمان انجام دهد.
  • آزمایش خون مخفی مدفوع (OB)برای بررسی خون در مدفوع : خون در مدفوع ،خونریزی در دستگاه گوارش را نشان می دهد و ممکن است نیاز به آزمایش بیشتر داشته باشد.
  • آندوسکوپی فوقانی برای جستجوی خونریزی در مری ، معده و قسمت اول روده کوچک : لوله ای با دوربین ریز از طریق دهان به پایین معده و روده کوچک روده شما وارد می شود تا سطح دستگاه گوارش فوقانی شما مشاهده شود.
  • کولونوسکوپی برای جستجوی خونریزی یا ناهنجاری های دیگر مانند رشد یا سرطان لایه های روده بزرگ روده بزرگ.
    اگر پزشک من فکر کند چیز دیگری باعث کم خونی فقر آهن من می شود چیست؟
برای یافتن علت کم خونی فقر آهن ، پزشک ممکن است آزمایش های اضافی را انجام دهد:
  • آزمایشات نشانگر التهابی ممکن است به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که آیا التهاب باعث کم خونی فقر آهن است یا خیر.
  • آزمایش خون به پزشک شما اجازه می دهد تا مقدار مواد مغذی دیگر موجود در خون مانند ویتامین B12 یا اسید فولیک را بررسی کند. آزمایشات مغز استخوان به پزشک شما کمک می کند تا از سالم بودن مغز استخوان شما مطمئن شود چرا که مغر استخوان سلولهای جدید خون ایجاد می کند.

درمان :

درمان کم خونی فقر آهن به علت و شدت آن بستگی دارد. درمان ممکن است شامل مکمل های آهن, روش, جراحی, و تغییرات رژیم غذایی باشد. کم خونی کمبود آهن شدید ممکن است نیاز به تزریق داخل وریدی (IV) آهن و یا انتقال خون داشته باشد.

پزشک شما ممکن است توصیه کند که روزانه یک یا چند بار مکمل آهن به نام قرص های آهن یا آهن خوراکی مصرف کنید تا آهن را در بدن افزایش دهید. این شایع ترین درمان کمبود آهن است. به طور کلی سه تا شش ماه طول می کشد تا ذخیره آهن خود را دوباره پر کنید.
  • مکمل های آهن گاهی اوقات در دوران بارداری توسط پزشک توصیه می شود. اگر وضعیت شما به دلیل برخی شرایط نادر ژنتیکی مانند جهش ژن TMRPSS6 ایجاد شود ، ممکن است به مکمل های آهن خوراکی پاسخ ندهید.
  • مکمل های آهن به طور کلی برای افرادی که کم خونی فقر آهن ندارند توصیه نمی شود. این امر به این دلیل است که آهن بیش از حد می تواند به بافت های شما آسیب برساند.
  • مصرف مکمل های آهن تجویز شده خود را بدون اینکه ابتدا با پزشک صحبت کنید ، قطع نکنید. در صورت بروز عوارض جانبی مانند طعم بد فلزی ، استفراغ ، اسهال ، یبوست یا معده ناراحت با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است گزینه هایی از قبیل مصرف مکمل های غذایی با غذا ، کاهش دوز ، آزمایش نوع دیگری از مکمل آهن یا دریافت آهن داخل وریدی (IV) را توصیه کند.

با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه  در منزل و یا محل کارتان است.
اگر مکمل های آهن به تنهایی قادر به پر کردن سطح آهن در بدن نیستند ، پزشک ممکن است یک روش را توصیه کند ، از جمله:
  •  تزریق داخل وریدی (IV) آهن.  گاهی اوقات برای رساندن آهن از طریق رگ خونی برای افزایش سطح آهن در خون استفاده می شود. یکی از مزایای تزریق آهن IV این است که اغلب فقط یک یا چند جلسه طول می کشد تا آهن را در بدن شما دوباره پر کند. افرادی که دچار کم خونی شدید فقر آهن هستند یا دارای بیماریهای مزمن مانند بیماری کلیوی یا سلیاک هستند ، احتمالاً نیاز به تزریق آهن IV (تزریق از طریق رگ )دارند. ممکن است بلافاصله بعد از آهن IV استفراغ ، سردرد یا عوارض جانبی دیگر را تجربه کنید ، اما اینها معمولاً طی یک یا دو روز از بین می روند.
  • تزریق خون : این موارد ممکن است برای افرادی که کم خونی شدید آهن دارند ، مورد استفاده قرار گیرد تا به سرعت میزان گلبول های قرمز و آهن موجود در خون را افزایش دهد. در صورت بروز عوارض جدی کم خونی فقر آهن مانند درد قفسه سینه ، پزشک ممکن است این موضوع را توصیه کند.
  • جراحی ، آندوسکوپی فوقانی یا کولونوسکوپی برای متوقف کردن خونریزی.
برای کمک به تأمین میزان توصیه شده روزانه آهن ، پزشک ممکن است به شما توصیه کند:
  • تغییرات سبک زندگی سالم مانند الگوهای غذایی سالم برای قلب را اتخاذ کنید.
  • برای کمک به درمان کم خونی فقر آهن ، مصرف روزانه غذاهای غنی از آهن را افزایش دهید.  این مهم است که بدانید افزایش مقدار  آهن با غذا ممکن است برای نیاز روزانه شما کافی باشد نه برای تامین ذخیره آهن بدن شما .
  • مصرف ویتامین C را بیشتر کنید تا  به جذب آهن بدنتان کمک کند.
  • از نوشیدن چای سیاه که باعث کاهش جذب آهن می شود ، خودداری کنید.
اگر مبتلا به بیماری مزمن کلیه و کم خونی فقر آهن هستید ، پزشک ممکن است عوامل تحریک کننده اریتروپوئزیس (ESA) را توصیه کند. این داروها مغز استخوان را برای ساخت گلبولهای قرمز بیشتر تحریک می کنند. ESA معمولاً با آهن درمانی یا آهن IV استفاده می شود ، یا هنگامی که آهن درمانی به تنهایی کافی نیست.

 

 


منبع :

https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/iron-deficiency-anemia


آزمایشگاه آنلاین هوم لب :

هوم لب
خدمات خونگیری در منزل و محل کار

خدمات خونگیری در منزل و محل کار هوم لب شما از حضور درآزمایشگاه بی نیاز می کند و در وقت و هزینه شما صرفه جویی می کند . جهت کسب اطلاعات بیشتر وارد این لینک شوید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *