بیماری کبدی
بیلی روبین(Bilirubin) چیست؟ ، علت بیماری زردی یا یرقان؟
خرداد
بیلی روبین (Bilirubin) چیست ؟
بیلی روبین آزمایشی است که برای ارزیابی فعالیت کبد بکار می رود و نیز بخشی از بررسی بزرگسالان مبتلا به آنمی های همولیتیک و نوزادان دچار زردی است.
صفرا چیست ؟ ارتباط آن با بیلی روبین چیست ؟
صفرایی که در کبد تولید می شود ، متشکل از ترکیبات گوناگونی شامل نمکهای صفراوی ، فسفولیپید ها ، کلسترول ، بیکربنات ، آب و Bilirubin می باشد.
متابولیسم و نحوه ساخت و تولید بیلی روبین در بدن چگونه است ؟
متابولیسم Bilirubin با تجزیه RBC ها(گلبول قرمز خون) عمدتا در طحال آغاز می شود ⇐ هموگلوبین آزاد شده از گلبول قرمز خون به مولکول هم و گلوبین تجزیه می شود ⇐هم به بیلی وردین تجزیه شده ⇐ بیلی وردین به بیلی روبین تبدیل می شود.
بیلی روبین غیر کونژوگه یا بیلی روبین غیر مستقیم:
به این Bilirubin تولید شده که آزاد بوده و هنوز در کبد به گلوکورونید متصل نشده Bilirubin غیر کونژوگه یا غیر مستقیم گویند.
بیلی روبین کونژوگه (بیلی روبین مستقیم ):
Bilirubin غیر مستقیم در کبد به مولکول گلوکورونید متصل شده و تولید بیلی روبین کونژوگه ( مستقیم ) را می نماید .
Bilirubin کونژوگه از کبد به درون مجاری کوچک داخل کبدی دفع می شود ← و در نهایت به مجاری کبدی ← مجرای صفراوی مشترک و روده می ریزد.
یرقان یا زردی چیست ؟
تغییر رنگ بافت بدن به علت سطح بالا و غیر طبیعی Bilirubin در خون را زردی یا یرقان می نامند.
وقتی Bilirubin کل سرم از ۲٫۵ mg/dL تجاوز نماید ، بافت دچار زردی یا یرقان می شود. یرقان به علت نقصی در سوخت و ساز یا دفع نرمال Bilirubin بوجود می آید. که این نقص می تواند در یکی از مراحل تجزیه هم (Hem) رخ دهد.
زردی یا یرقان در نوزادان چگونه بوجود می آید؟
زردی فیزیولوژیکی در نوزادان هنگامی رخ می دهد که کبد نوزاد نارس بوده و فاقد آنزیم کونژوگه کننده به مقدار کافی است در نتیجه Bilirubin غیر مستقیم یا غیر کونژوگه در جریان خون زیاد شده و دفع نمی شود و می تواند از سد خونی-مغزی عبور کند و در سلولهای مغزی نوزاد رسوب نماید و موجب آنسفالو پاتی (کرن ایکتروس) گردد.
اگر سطح Bilirubin در نوزاد بیشتر از ۱۵ mg/dL باشد نیاز به درمان فوری به منظور جلوگیری از عقب افتادگی ذهنی می باشد. این درمان شامل نور درمانی یا حتی تعویض خون نوزاد باشد.
نتایج آزمایش و اهمیت بالینی
Δافزایش سطح خونی بیلی روبین کونژوگه (مستقیم) (Direct Bilirubin)
- سنگ های صفراوی
- انسداد مجاری خارج کبدی (تومور ، التهاب ، سنگ صفراوی ، اسکار ، ترومای جراحی ) :این بیماری ها موجب انسداد مجاری صفراوی می شوند⇐صفرای حاوی Bilirubin دفع نمی شود
- متاستاز وسیع کبدی: مجاری کبدی یا داخل کبدی به علت تومور بسته می شوند⇐صفرا دفع نمی گردد.
- کلستاز ناشی از دارو : برخی داروها موجب مهار دفع صفرا از کبد به مجاری صفرا می شوند.
- سندرم دابین جانسون
- سندرم روتور
Δافزایش سطح خونی بیلی روبین غیر کونژوگه (غیر مستقیم) (Indirect Bilirubin)
- اریتروبلاستوز جنینی
- واکنش انتقال خون
- کم خونی سلول داسی
- یرقان همولیتیک
- کم خونی همولیتیک
- کم خونی پرنیسیوز
- تزریق حجم زیاد خون
- بهبودی هماتوم بزرگ
- هپاتیت
- سیروز
- سپسیس
- زردی یا یرقان نوزادان
- سندرم کریگلر – نجار
- سندرم گیلبرت
Δافزایش سطح بیلی روبین ادرار
- سنگ های صفراوی
- انسداد مجاری خارج کبدی
- متاستاز وسیع کبدی
- کلستاز ناشی از دارو
- سندرم دابین – جانسون
- سندرم روتور
جهت انجام نمونه گیری رایگان در منزل ، خونگیری و ارایه جواب در محل می توانید با شرکت هوم لب (homelab.ir) تماس بگیرید:
تلفن:۰۲۱۲۸۴۲۳۳۲۲
منبع :کتاب پاگانا صفحه ۱۱۱ تالیف ۱۳۹۸٫/ www.niddk.nih.gov /
