Table of Contents
تست Ferritin (تست فریتین) چه کاربردی دارد ؟
- این تست حساس ترین آزمایش تشخیصی برای کم خونی فقر آهن است.
- شاخص خوبی برای ذخایر آهن موجود در بدن می باشد.
- فریتین پروتئین اصلی ذخیره کننده ی آهن است که غلظت طبیعی سرم خون آن ارتباط مستقیمی با ذخایر آهن دارد.
- در افراد طبیعی هر ۱ ng/ml فریتین سرم خون معادل حدود mg 8 آهن ذخیره می باشد.
- کم شدن سطح فریتین به معنای کم شدن ذخایر آهن بدن و کم خونی فقر آهن است.
- کاهش سطح فریتین اغلب زودتر از سایر علایم فقر آهن از قبیل کاهش سطح آهن یا تغییر اندازه و رنگ و تعداد گلبول قرمز ظاهر می شود . تنها وقتی ذخایر پروتئینی بدن به شدت کاهش یافته باشد ، فریتین نیز ممکن است به سبب سوتغذیه کاهش پیدا کند .
محدودیت آزمایش Ferritin :
فریتین یک پروتئین واکنشی فاز حاد در حالاتی بی ارتباط با ذخایر آهن (مانند بیماری های التهابی حاد ، عفونت ها ، سرطان متاستاز داده ، لنفوم ) افزایش یابد.
فریتین ۱-۲ روز پس از آغاز بیماری حاد رو به افزایش می گذارد و طی ۳-۵ روز به حداکثر می رسد. اگر فردی همزمان مبتلا به فقر آهن باشد ، ممکن است که مشخص نگردد.
رنج و سطح طبیعی :
- مردان : ۱۲-۳۰۰ ng/ml
- زنان : ۱۰-۱۵۰ ng/ml
- نوزاد : ۲۵-۲۰۰ ng/ml
- ۱ ماهگی و کمتر : ۲۰۰-۶۰۰ ng/ml
عوامل تداخل کننده :
- در پی انتقال خون یا مصرف غذای پر آهن ( مانند گوشت قرمز )
- بیماری های همولیتیک
- بیماری های التهابی حاد و مزمن و بیماری گوشه می توانند موجب افزایش کاذب گردند.
- اختلالات ناشی از انباشتگی آهن (مانند هموکروماتوز ۱، هموسیدروز ۲) که با سطح بالای فریتین همراه است.
- خونریزی ماهیانه در زنان موجب کاهش فریتین می گردد، زیرا ذخایر آهن به علت خونریزی ماهیانه معمولا کم است.
- داروهای افزاینده فریتین عبارتند از : داروهای حاوی آهن .
نتیج آزمایش و اهمیت بالینی
افزایش سطح
- هموکروماتوز
- هموسیدروز
- کم خونی مگالو بلاستیک۳
- کم خونی همولیتیک۴
- بیماری هپاتوسلولار التهابی ۵/ الکلی
- سرطان های پیشرفته: Ferritin نوعی پروتئین واکنشی فاز حاد است که تولید آن در بیماری های حاد افزایش می یابد.
- بیماری های مزمن مانند لوسمی ، سیروز ، هپاتیت مزمن یا بیماری های کلاژن عروقی : پاتوفیزیولوژی این بیماری ها نامعلوم است.
کاهش سطح
- کم خونی فقر آهن
- کمبود شدید پروتئین
- همودیالیز : ذخایر آهن در اثر دیالیز کاهش می یابد. ذخایر کمتر آهن نیازمند فریتین کمتری بوده و از این رو سطح فریتین کاهش می یابد.
پاورقی ( Footnote ) :
۱- هموکروماتوز یا سرریز و زیادی آهن در خون٬ یک اختلال ارثی در متابولیسم آهن است که در آن تجمع آهن در ارگانها و بافتهای مختلف دیده میشود. مشکل اصلی در زیادی جذب آهن از لوله گوارش است. محل اصلی تجمع آهن کبد، غده درونریز مانند آدرنال، لوزالمعده و قلب میباشد.
۲- هموسیدورز به رسوب آهن در بافت ها گفته می شود .
۳- کم خونی مگالو بلاستیک شایع ترین کم خونی ماکروسیتیک است که بدلیل کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک و یا هر دو بوجود می آید .
۴-کم خونی همولیتیک (Hemolytic anemia) نوعی کمخونی ناشی از همولیز (تخریب گلبول قرمز) است. همولیز میتواند داخل عروقی یا خارج عروقی (مانند طحال) باشد. بیماری میتواند ارثی یا اکتسابی و خفیف تا کشنده باشد.
۵- هپاتوسلولار از رایجترین شکل سرطان کبد اولیه است؛ که در سلولهای کبدی شروع میشود.
منابع : پاگانا ویرایش ششم ص ۲۱۲
آزمایشگاه آنلاین هوم لب :
جهت انجام تست های آزمایشگاهی خون از جمله فریتین و دیگر تست های مهم از خدمات خونگیری در منزل و محل کار هوم لب استفاده نمایید تا از مرجعه حضوری به آزمایشگاه بی نیاز گردید .
اطلاعات بیشتر را می توانید در این لینک مطالعه بفرمایید.