کم خونی فقر آهن ( Iron-Deficiency Anemia ) :
تعریف کم خونی فقر آهن :
کم خونی ( آنمی )فقر آهن نوعی کم خونی است که در صورت عدم وجود آهن کافی در بدن شما ایجاد می شود. افرادی که کم خونی کمبود خفیف یا متوسط آهن دارند ، ممکن است علامت و علائمی نداشته باشند. کم خونی شدید آهن ممکن است باعث خستگی ، تنگی نفس یا درد قفسه سینه شود.
اگر پزشک شما مبتلا به کم خونی فقر آهن تشخیص دهد ، درمان شما به علت و شدت بیماری بستگی دارد. پزشک شما ممکن است تغییرات غذایی سالم ، مکمل های آهن ، تزریق آهن داخل وریدی را برای کم خونی فقر آهن حدمتوسط و یا انتقال خون گلبولهای قرمز برای کم خونی فقر آهن حد شدید توصیه کند.
ممکن است لازم باشد علت کمبود آهن مانند هر خونریزی اساسی را برطرف کنید. در صورت عدم تشخیص یا درمان آنمی ، آنمی فقر آهن می تواند عوارض جدی از جمله نارسایی قلبی و تاخیر در رشد در کودکان ایجاد کند.
علل کم خونی فقر آهن :
بدن شما برای ساختن گلبول های قرمز سالم به آهن احتیاج دارد. آنمی فقر آهن معمولاً به مرور زمان ایجاد می شود زیرا میزان جذب آهن در بدن شما بسیار کم است. کمبود آهن ممکن است به دلیل از دست دادن خون ۱ ، مصرف کمتر از مقدار توصیه شده روزانه آهن ۲ و شرایط بیماری که باعث می شود بدن برای جذب آهن از دستگاه گوارش مشکل داشته باشد ۳و علل دیگر ۴ رخ دهد.
- خونریزی در دستگاه گوارش ، از زخم ، سرطان روده بزرگ یا استفاده منظم از داروهایی مانند آسپرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
- برخی از بیماریهای نادر ژنتیکی مانند telangiectasia هموراژیک ارثی ، که باعث خونریزی در روده می شود
- اهدای خون مکرر
- آزمایش خون مکرر به ویژه در نوزادان و کودکان کوچک انجام می شود
- دوره های شدید قاعدگی
- جراحت یا جراحی
- خونریزی مجاری ادراری
- از بدو تولد تا 6 ماهگی ، نوزادان به 0.27 میلی گرم آهن احتیاج دارند.
- این تعداد برای کودکان در سنین 7 تا 12 ماه به 11 میلی گرم می رسد .
- و برای کودکان در سنین 1 تا 3 سال به 7 میلی گرم کاهش می یابد.
- از 4 تا 8 سالگی کودکان به 10 میلی گرم و از سن 9 تا 13 سالگی 8 میلی گرم نیاز دارند.
- از سن 14 تا 18 سالگی ، پسران به 11 میلی گرم نیاز دارند ، در حالی که دختران به 15 میلی گرم نیاز دارند.
- از سنین 19 تا 50 سالگی ، مردان به 8 میلی گرم و زنان 18 میلی گرم نیاز دارند.
- بعد از سن 51 سالگی ، زن و مرد به 8 میلی گرم نیاز دارند.
- زنان باردار به 27 میلی گرم نیاز دارند.
- دختران شیرده زیر 18 سال به 10 میلی گرم نیاز دارند در حالی که زنان شیرده بیشتر از 18 سال به 9 میلی گرم نیاز دارند.
- شرایط روده و گوارش مانند بیماری سلیاک؛ بیماری های التهابی روده ، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون. و عفونت هلیکوباکتر پیلوری.
- سابقه جراحی دستگاه گوارش مانند جراحی کاهش وزن - خصوصاً بای پس معده - یا گاسترکتومی.
- برخی شرایط ژنتیکی نادر ، مانند جهش ژن TMRPSS6 که باعث می شود بدن فرد بیش از حد هورمونی بنام هپسیدین تولید کند. هپسیدین ، روده را از جذب آهن مسدود می کند.
- نارسایی قطعی کلیه ، جایی که خونریزی در حین دیالیز وجود دارد. افرادی که به بیماری مزمن کلیه مبتلا هستند همچنین اغلب داروهای دیگری از جمله مهارکننده های پمپ پروتون ، ضد انعقاد خون یا رقیق کننده خون را مصرف می کنند که ممکن است باعث آنمی فقر آهن شود. مهارکننده های پمپ پروتون در جذب آهن اختلال ایجاد می کنند و رقیق کننده خون احتمال خونریزی در دستگاه گوارش را افزایش می دهد.
- التهاب ناشی از نارسایی احتقانی قلب یا چاقی. این شرایط مزمن می تواند منجر به التهاب شود که ممکن است باعث کم خونی فقر آهن شود.
افراد پر ریسک :
ممکن است به دلیل سن ، محیطهای ناسالم ، سابقه خانوادگی و ژنتیک ، عادات سبک زندگی یا جنسیت ، خطر کم خونی فقر آهن را افزایش دهید.
ممکن است در سنین خاص خطر کمبود آهن را افزایش دهید:
- نوزادان بین 6 تا 12 ماه ، به ویژه اگر فقط شیر مادر تغذیه شوند یا با شیر خشک تغذیه شوند که با آهن غنی نشده باشد. آهنی که نوزادان تمام مدت در بدن خود ذخیره کرده اند ، در 4 تا 6 ماه اول زندگی استفاده می شود. نوزادانی که زودرس به دنیا آمده اند ، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند ، زیرا بیشتر ذخیره آهن یک نوزاد در سه ماهه سوم بارداری ایجاد می شوند.
- کودکان بین 1 تا 2 سال ، به ویژه اگر زیاد شیر گاو بنوشند. (شیر گاو از نظر آهن کم است).
- نوجوانانی در سن رشد . رشد نیاز به آهن را افزایش می دهند.
- بزرگسالان مسن به ویژه افراد بالای 65 سال.
- کودکانی که از طریق محیط ویا آب آشامیدنی ، در خون خود سرب دارند . سرب در تولید هموگلوبین تداخل ایجاد می کند.
- الگوهای خوردن گیاهخواری یا وگان. عدم خوردن غذاهای سرشار از آهن مانند گوشت و ماهی ممکن است باعث شود که کمتر از مقدار توصیه شده روزانه آهن استفاده شود.
- اهدای خون مکرر. افرادی که خون اهدا می کنند ممکن است در معرض کم خونی فقر آهن باشند.
- فعالیت های استقامتی و ورزشکاران. ورزشکاران ، به ویژه زنان جوان ، در معرض خطر کمبود آهن هستند. ورزشکاران استقامتی در دستگاه گوارش خود آهن را از دست می دهند. آنها همچنین با شکستن گلبول های قرمز یا همولیز ، آهن را از دست می دهند. همولیز ، در این حالت ، ناشی از انقباضات شدید عضلات و تأثیر مکرر پاها بر زمین (مانند دوندگان ماراتن ) است.
- در دوران قاعدگی ، به ویژه اگر دوره های سنگینی را تجربه می کنید.
- در دوران بارداری ، بعد از زایمان یا هنگام شیردهی ممکن است کمتر از مقدار توصیه شده روزانه ، آهن مصرف شود. این امر به این دلیل است که نیاز شما به آهن در این دوره های رشد و نمو افزایش می یابد ، و شاید دریافت مقدار توصیه شده از غذا به تنهایی سخت باشد. زنان باردار برای حمایت از رشد نوزادان متولد نشده خود به آهن بیشتری احتیاج دارند ، بنابراین بدن آنها خون بیشتری تولید می کند. بدنهایشان با داشتن تعداد بیشتری گلبول قرمز ، می توانند آهن را برای آماده سازی از دست دادن خون در هنگام زایمان ذخیره کنند.
غربالگری و پیشگیری :
اگر عوامل پر ریسک مانند بارداری وجود داشته باشد ، پزشک ممکن است شما را از نظر کم خونی فقر آهن معاینه کند. برای جلوگیری ، پزشک ممکن است توصیه کند که غذاهای سالم و مفید برای قلبتان بخورید یا شرایط دیگری را که می تواند باعث این بیماری شود ، کنترل کنید.
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و محل کار شما ست.
- غذاهایی که منبع خوبی از آهن هستند شامل لوبیا خشک ، میوه های خشک ، تخم مرغ ، گوشت قرمز بدون چربی ، ماهی سالمون ، نان و غلات غنی شده از آهن ، نخود فرنگی و سبزیجات برگ سبز تیره است.
- غذاهای سرشار از ویتامین C مانند پرتقال ، توت فرنگی و گوجه فرنگی ممکن است به افزایش جذب آهن شما کمک کنند. اگر باردار هستید ، درمورد تأخیر بستن بند ناف نوزادتان هنگام زایمان با پزشک خود مشورت کنید. این ممکن است به جلوگیری از کم خونی فقر آهن در نوزاد شما کمک کند چه نوزاد شما نارس باشد یا نباشد.
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و یا محل کار شماست .
تشخیص :
کم خونی فقر آهن ممکن است هنگام انجام آزمایشات معمول خون هنگام مراجعه به پزشک برای چکاپ تشخیص داده شود. برای تشخیص کم خونی فقر آهن ، پزشک ممکن است از شما در مورد عوامل پرریسک سؤال کند ، یک معاینه فیزیکی انجام دهد یا آزمایش خون یا سایر تست های تشخیصی را سفارش دهد.
- خونریزی را بررسی کند.( خونریزی احتمالی و یا قاعدگی طولانی )
- نگاه کند تا ببیند که آیا زبان ، ناخن ها یا پوشش داخلی پلک های شما کمرنگ است.
- ناخن هایتان را چک کند تا ببیند که رنگ آنها کمرنگ یا شکننده است و چقدر سریع با خون دوباره پر می شوند.
- جهت ضربان قلب سریع یا نامنظم به قلب شما گوش دهد.
- جهت تنفس سریع یا ناهموار به ریه های شما گوش دهد.
- شکم شما رو لمس کنه تا اندازه کبد و طحال شما را بررسی کند.
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و محل کار شماست.
- شمارش کامل خون (CBC) برای مشاهده اینکه آیا تعداد گلبولهای قرمز کمتر از حد معمول است؟ و کاهش میزان هموگلوبین یا هماتوکریت یا متوسط حجم گلبول قرمز خون (MCV) که نشان دهنده کم خونی است.
- تست FE برای اندازه گیری مقدار آهن در خون شما. ممکن است سطح آهن در خون شما عادی باشد حتی اگر مقدار کل آهن ( ذخیره )در بدن شما کم باشد. به همین دلیل آزمایش های دیگر آهن نیز انجام می شود.
- فریتین برای تشخیص اینکه چه مقدار از آهن ذخیره شده بدن شما استفاده شده است. فریتین پروتئینی است که به ذخیره آهن در بدن شما کمک می کند.
- تعداد رتیکولوسیت ها (Reticulocyte ) مشاهده می شود که آیا کم خونی شما بخاطر ضعف فعالیت مغز استخوان شما هست یا خیر .
- اسمیر خون محیطی (لام ) برای دیدن اینکه گلبولهای قرمز شما هنگام مشاهده در زیر میکروسکوپ کوچکتر و یا کم رنگ به نظر می رسند.
- در کم خونی فقر آهن ، میزان آهن خون در مردان و خانمها کمتر از 10 میکرومول در لیتر خواهد بود. سطح عادی 10 تا 30 میلی مول در لیتر است.
- سطح فریتین نیز کم و یا کمتر از 10 میکروگرم در لیتر (میلی گرم در لیتر) برای آقایان و خانم ها خواهد بود. سطح طبیعی برای آقایان 40 تا 300 و برای زنان 20 تا 200 است.
- برای رد سایر انواع کم خونی ممکن است آزمایش بیشتری انجام شود.
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و یا محل کار شماست .
- آزمایش خون مخفی مدفوع (OB)برای بررسی خون در مدفوع : خون در مدفوع ،خونریزی در دستگاه گوارش را نشان می دهد و ممکن است نیاز به آزمایش بیشتر داشته باشد.
- آندوسکوپی فوقانی برای جستجوی خونریزی در مری ، معده و قسمت اول روده کوچک : لوله ای با دوربین ریز از طریق دهان به پایین معده و روده کوچک روده شما وارد می شود تا سطح دستگاه گوارش فوقانی شما مشاهده شود.
- کولونوسکوپی برای جستجوی خونریزی یا ناهنجاری های دیگر مانند رشد یا سرطان لایه های روده بزرگ روده بزرگ.
اگر پزشک من فکر کند چیز دیگری باعث کم خونی فقر آهن من می شود چیست؟
- آزمایشات نشانگر التهابی ممکن است به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که آیا التهاب باعث کم خونی فقر آهن است یا خیر.
- آزمایش خون به پزشک شما اجازه می دهد تا مقدار مواد مغذی دیگر موجود در خون مانند ویتامین B12 یا اسید فولیک را بررسی کند. آزمایشات مغز استخوان به پزشک شما کمک می کند تا از سالم بودن مغز استخوان شما مطمئن شود چرا که مغر استخوان سلولهای جدید خون ایجاد می کند.
درمان :
درمان کم خونی فقر آهن به علت و شدت آن بستگی دارد. درمان ممکن است شامل مکمل های آهن, روش, جراحی, و تغییرات رژیم غذایی باشد. کم خونی کمبود آهن شدید ممکن است نیاز به تزریق داخل وریدی (IV) آهن و یا انتقال خون داشته باشد.
با آزمایشگاه آنلاین هوم لب ، خونگیر آزمایشگاه در منزل و یا محل کارتان است.
منبع :
https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/iron-deficiency-anemia
آزمایشگاه آنلاین هوم لب :
خدمات خونگیری در منزل و محل کار هوم لب شما از حضور درآزمایشگاه بی نیاز می کند و در وقت و هزینه شما صرفه جویی می کند . جهت کسب اطلاعات بیشتر وارد این لینک شوید.